Zëvendëskryeministrja dhe Ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, është përballur së fundmi me një hetim të rëndësishëm nga Prokurorinë e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) lidhur me aferën e inceneratorëve të Tiranës. Në këtë hetim, Balluku është thirrur për të dëshmuar si person në dijeni për një skandal që ka tronditur jo vetëm administratën shtetërore, por dhe besimin e qytetarëve në sistemin e drejtësisë. Ajo është vetëm një nga shumë zyrtarë të lartë të administratës qeveritare që janë të përfshirë në hetimet për korrupsion dhe abuzime me fondet publike, dhe për më tepër, ajo është një nga figurat kryesore që ka mbrojtur një rrjet të gjerë të korrupsionit dhe keqadministratës.
Balluku dhe “kolonat” e korrupsionit që drejton
Belinda Balluku është një nga ministrat që ka pasur një ndikim të jashtëzakonshëm në menaxhimin e sektorëve të rëndësishëm si infrastruktura dhe energjia, të cilat janë burim i madh i fondeve shtetërore. Por kjo fuqi është shfrytëzuar për të krijuar një sistem të fuqishëm klientelist dhe korrupsioni. Në këtë kuadër, ajo ka udhëhequr dhe mbrojtur një numër të konsiderueshëm drejtorësh dhe zyrtarësh të tjerë të lartë, të cilët janë aktualisht nën hetim ose kanë përfunduar pas hekurave për veprat e tyre kriminale.
Një shembull konkret është Ergys Verdho, ish-kreu i KESH, i cili u detyrua të largohej nga pozita e tij pas ngritjes së hetimeve për tenderat e kontestuar që ka drejtuar. Verdho është një tjetër personazh kyç që është përfshirë në një skemë të gjerë të keqmenaxhimit dhe shfrytëzimit të pushtetit për interesat personale dhe të grupeve të ngushta. Po ashtu, një tjetër shembull i këtij sistemi është Evis Berberi, ish-kreu i Agjencisë Shqiptare të Rrugëve (ARRSH), i cili u arrestua në mars të këtij viti për akuzat e korrupsionit dhe pastrimit të parave. Këto janë vetëm disa nga emrat që kanë dalë në dritë, por hetimet e SPAK tregojnë se ky është vetëm maja e ajsbergut.
Drejtuesit e tjerë të institucioneve që varen nga ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë janë gjithashtu të përfshirë në hetime të ndryshme për abuzime me tendera dhe keqpërdorim të fondeve publike. Valter Begaj dhe Ervis Lamaj, dy sipërmarrës të lidhur ngushtë me administratën e Ballukut, janë nën hetim për akuzat e korrupsionit dhe pastrimit të parave. Këta individë, që janë të lidhur ngushtë me strukturat e shtetit, kanë krijuar një rreth të mbyllur abuzimesh që kanë përfshirë miliona euro nga fondet publike, të cilat janë shpërndarë nëpërmjet tenderave të manipuluar dhe lidhjeve të paligjshme biznesore.
Ceno Klosi dhe hetimet për korrupsionin në Tatime
Një tjetër zyrtar i lartë që është përfshirë në hetimet e korrupsionit është Ceno Klosi, kreu i Drejtorisë së Tatimeve. Klosi është nën hetim për veprat penale të “korrupsionit pasiv”, “shpërdorimit të detyrës”, “falsifikimit të dokumentave” dhe “mashtrimit”. Hetimet ndaj tij kanë nisur pas kallëzimeve të bëra nga Partia Demokratike, që kanë ngritur dyshime të forta për keqpërdorimet dhe manipulimet që ai ka bërë gjatë ushtrimit të funksioneve të tij. Klosi është përfshirë në një tjetër histori të korrupsionit që ka shqetësuar jo vetëm opozitën, por edhe një pjesë të madhe të shoqërisë, që ka filluar të humbasë besimin tek drejtësia dhe institucioni i Tatimeve. Hetimi për Klosin është vetëm një nga shumë kallëzimet që ka depozituar opozita, e cila ka denoncuar vazhdimisht korrupsionin dhe abuzimet e pushtetit.
Altin Dumani dhe dobësia e SPAK-ut
Në këtë panoramë të trishtuar të korrupsionit dhe abuzimeve të pushtetit, roli i Altin Dumanit dhe i Prokurorisë së Posaçme është gjithashtu kyç. Deri tani, pavarësisht hetimeve që kanë prekur figura të larta të politikës dhe administratës, rezultati ka qenë tejet i kufizuar. Ajo që bie në sy është se në shumë raste, SPAK nuk ka marrë masa konkrete për të ndëshkuar këta individë që janë të përfshirë në korrupsion dhe shpërdorim të pushtetit. Hetimet janë ngadalësuar, dhe disa raste janë shtyrë për shumë muaj, duke i dhënë mundësi të dyshuarve të fshihen pas mbështetjes politike që kanë. Kjo ka çuar në një humbje të besimit të qytetarëve tek drejtësia dhe ka ngritur pyetje të mëdha mbi efikasitetin dhe pavarësinë e SPAK-ut.
Arrestimi dhe dënimi i të gjithë përgjegjësve
Përfundimisht, Belinda Balluku dhe drejtorët e saj xhepistë duhet të përballen me drejtësinë dhe të ndëshkohen për veprat e tyre të paligjshme dhe për dëmin e shkaktuar ndaj pasurisë publike. Ata janë përgjegjës për një sistem të strukturuar korrupsioni që ka përfshirë tendera të manipuluar, shpërdorim të fondeve dhe abuzim me detyrën. Ky është një rast klasik i korrupsionit të nivelit të lartë, që ka krijuar një rrjet të fuqishëm interesash, ku ata që janë në pushtet dhe që kontrollojnë institucionet shtetërore, kanë mundur të manipulojnë ligjin dhe të shfrytëzojnë pozitat e tyre për përfitime personale dhe grupeve të tyre të lidhura.
Shqipëria ka nevojë për një sistem drejtësie të pavarur dhe efikas, i cili të mund të zbatojë ligjin pa pasur frikë nga presioni politik. Shumë prej këtyre individëve të lartë të administratës, që janë përfshirë në korrupsion dhe abuzim me pushtetin, duhet të dënohen dhe të përballen me pasojat e veprimeve të tyre, për të rikthyer besimin e qytetarëve tek drejtësia dhe për të garantuar se të gjithë qytetarët janë të barabartë përpara ligjit. Të gjithë ata që kanë abuzuar me pozitat e tyre dhe kanë shkelur ligjin duhet të paguajnë çmimin e veprimeve të tyre, dhe ky proces duhet të jetë i paanë, i shpejtë dhe i pandikuar nga politika.