Rasti i Samir Manes është një tjetër provë e thellë e lidhjeve të ngushta ndërmjet politikës dhe biznesit, një fenomen që ka marrë përmasa shqetësuese në Shqipëri. Ky shkrim i hedh dritë mbi një nga ngjarjet më të diskutueshme të fundit, ku SPAK (Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar) ka hetuar dhënien e një vile luksoze për çiftin Meta-Kryemadhi nga ana e biznesmenit Samir Mane, në këmbim të favoreve politike dhe ndikimit në sektorin publik. Për këtë arsye, është thelbësore të ngrihen disa pyetje për të kuptuar nëse ky hetim është një hap i mjaftueshëm i SPAK për të goditur një figurë të fuqishme të oligarkisë shqiptare dhe të zbardhë lidhjet e saj me politikanë të lartë.
A është Samir Mane “peshku i madh” që SPAK duhet të fillojë hetimet serioze dhe goditjen e oligarkëve në Shqipëri?
Të gjithë e dimë se biznesmenët e fuqishëm si Mane, të lidhur ngushtë me politikanë të lartë, kanë krijuar një rrjet të pasur që shpesh ka menaxhuar procese të rëndësishme ekonomike dhe ka ushtruar ndikim të madh në vendime që kanë përfituar vetë dhe ata që kanë qenë të lidhur me ta. Duke pasur parasysh ngarkesën e akuzave dhe masat e dyshimta të tij, duket e pashmangshme që Samir Mane të jetë një nga figurat kryesore që SPAK duhet të hetojë dhe të marrë masa të forta.
A mund të thuhet që SPAK ka krijuar një strategji të qartë për goditjen e oligarkëve dhe politikanëve të lartë, apo po vepron vetëm kur është i detyruar nga presioni publik?
Rasti i vilës në Rolling Hills, e dhënë si dhuratë nga Mane për çiftin Meta-Kryemadhi, është një rast që të sjell në vëmendje se ky hetim ka marrë një vëmendje të madhe nga qytetarët dhe media. Po ashtu, komunikimet e kapura mes Monika Kryemadhit dhe Samir Manes kanë hedhur dritë mbi marrëdhëniet e dyshimta që ekzistojnë mes politikanëve të pushtetit dhe biznesmenëve të fuqishëm, të cilët përdorin lidhjet e tyre për të shfrytëzuar pasurinë publike për interesat e tyre personale.
Çfarë ndodhi me vilën e Rolling Hills dhe pse është e rëndësishme ky hetim?
Pse kjo vilë në Rolling Hills, e cila u bë objekt hetimi, është kaq e rëndësishme për të kuptuar lidhjet e Samir Manes me politikën dhe ndikimin që ai ka?
Kjo vilë, e dhënë si dhuratë për çiftin Meta-Kryemadhi, është një shembull i qartë i korrupsionit dhe shfrytëzimit të pozicioneve politike për përfitime personale. Dhënia e vilës, në këmbim të ndikimeve politike në favor të Samir Manes nëpërmjet ligjeve dhe miratimeve të ligjeve të sektorëve të ndryshëm, tregon se si oligarkët mund të blejnë mbështetje dhe të ndikojnë në procese të rëndësishme ligjore dhe administrative. Kjo është një formë e korrupsionit që ka shkatërruar besimin e qytetarëve tek institucionet dhe ka dëmshpërblyer pasurinë publike për interesa të ngushta.
Sa e thellë është kjo skemë korrupsioni dhe kush tjetër mund të jetë i përfshirë?
I gjithë ky proces që duket si një marrëdhënie e pasur mes politikës dhe biznesit nuk ndodh në vakum. Të tjerë individë, politikëbërës, drejtues institucioneve dhe figura të tjera mund të jenë të përfshirë në këtë rrjet korruptiv që shkon përtej Samir Manes dhe çiftit Meta-Kryemadhi. Pjesa më e madhe e hetimeve ka treguar se një numër i madh i kontratave dhe favoreve janë shpërndarë përmes ndikimit të politikës në favor të oligarkëve, dhe kjo ka përfshirë ligje, tendera dhe kontrata të rëndësishme.
A do të shërbejë ky rast si një moment vendimtar për SPAK për të treguar se është një institucion i gatshëm të përballet me të vërtetën dhe të ndërmarrë veprime konkrete kundër korrupsionit të lartë?
Ky është një test për SPAK-un. Ajo duhet të tregojë se ka kapacitetin dhe vullnetin për të hetuar dhe ndëshkuar individë të fuqishëm si Samir Mane, të cilët përfitojnë nga lidhjet e tyre me politikanë të rangut të lartë. Ky rast mund të shërbejë si një sinjal i fortë për të gjithë ata që mendojnë se janë të paprekshëm dhe që mund të vazhdojnë të përdorin pasurinë dhe ndikimin e tyre për të manipuluar sistemin.
Cili është roli i SPAK në luftën kundër korrupsionit?
Si mund SPAK të rrisë besimin e qytetarëve dhe të nxjerrë përfundime konkrete nga hetimi i këtij rasti?
SPAK ka mundësinë të japë një mesazh të fuqishëm kundër korrupsionit dhe ndikimit të oligarkëve, por për ta bërë këtë duhet të demonstrojë angazhimin e tij për drejtësi dhe të marrë masa të qarta dhe të ashpra ndaj atyre që janë të përfshirë në korrupsion. Ky hetim duhet të jetë një shembull për të tjerët që mund të kenë menduar se janë të mbrojtur nga ndikimi politik dhe pushteti.
A duhet SPAK të fillojë goditjen e oligarkëve nga Samir Mane?
Përgjigjja është po, dhe ky hetim duhet të jetë vetëm fillimi i një lufte më të gjerë kundër korrupsionit dhe përfitimeve të paligjshme të atyre që përdorin pushtetin dhe pasurinë për të shkatërruar sistemin dhe shoqërinë.
Si e gënjeu Samir Mane-SPAK-un
Konstatohet ndër të tjera se SPAK ka ndjekur një procedurë mjaft të zgjuar teksa ka marrë në pyetje biznesmenin Samir Mane në lidhje me vilën dhe raportet me Monika Kryemadhin dhe Ilir Metën. Siç duket edhe nga përgjigjet e dhëna, Samir Mane nuk e ka ditur që prokurorët e SPAK kishin në duar një “minierë informacioni” si celulari që Monika Kryemadhi kishte përdorur në vitet 2013-2014 kur ata kishin bërë “muhabetet e vilës dhe apartamentit” te “Ambasadori”.
Nisur nga kjo, Samir Mane ka mohuar para prokurorëve të SPAK-ut, të ketë folur për ndonjë çështje vile me Monika Kryemadhin, ndërkohë që në SMS-të e kapura në celularin e Kryemadhit, rezulton se ata kanë folur disa herë për çështjen e vilës. Madje, në një rast, Kryemadhi i thotë Metës: “Jam këtu me Zamon” dhe zbulon detaje nga “dhurata”, ndërsa në një rast tjetër, Samir Mane i shkruan Kryemadhit për vilën ose apartamentin (nuk kishin vendosur ende), “ku ta duash dhe si ta duash” pasi çifti Meta-Kryemadhi po fliste nëse do merrnin një apartament te pallati “Ambasador” apo një Vilë te Rolling Hills.
Rrjedhimisht, Samir Mane nuk ka thënë të vërtetën para prokurorëve të SPAK kur u shpreh se “nuk kishte biseduar as me Ilirin dhe as me Monikën” për këtë gjë.
Samir Mane, është pyetur nese Ilir Metaj apo Monika Kryemadhi i kishin kërkuar që të marin ndonjë apartament të ndërtuar nga kompanitë e tij, me kundërshpërblim apo pa kundërshpërblim dhe për këtë është përgjigjur se nga sa ai kishte dijeni, Monika kishte biseduar me bashkëshorten e tij, Evën, për të blerë një vilë në kompleksin Rolling Hills por ai vetë nuk kishte biseduar për këtë gjë as me Monikën dhe as me llirin”.
Nisur nga më sipër organi i akuzës ka arritur në konkluzionin se Monika Kryemadhi dhe Ilir Metaj, në këmbim të ndikimit të paligishëm pranë drejtuesve të institucioneve publike të emëruar në detyrë si përfaqësues të partisë Lëvizja Socialiste për Integrim, në favor të Samir Manes kanë marrë prej tij dhe kanë pranuar një premtim, për të përfituar një vilë në residencën Rolling Hills, vilë e cila ishte identifikuar me nr.103.
Kjo vilë dhe punimet që janë kryer në të giatë vitit 2014, nuk janë deklaruar nga Monika Kryemadhi si pasuri qoftë edhe e përkohshme apo si investim i përkohshëm i kryer prej tyre, duke çuar në konkluzionin se kjo pasuri do të përfitohej, për shkak të veprimtarisë së paligjshme të korrupsionit të kryer nga Monika Kryemadhi dhe Ilir Metaj.
Veprimtaria e paligishme e Monika Kryemadhit dhe llir Metës konsiston në miratimin” e- ligjit nr. 134/2014 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 10304 datë 15 Korrik 2070, B “Për Sektorin Minerar në Republikën e Shqipërisë”, ndërhyrjen e paligishme në favor të Samir Manes të Zyra e Përmbarimit, dhe konkretisht përmbaruesi Sajmir Xhuglini, ndërhyrja e paligjshme e Monika Kryemadhit dhe Ilir Metës të kryetari i AKEP, Piro Xhixho në favor të kompanisë Plus Communications.
